Οστεοαρθρίτιδα – Αρθρίτιδα γόνατος

Η αρθρίτιδα γόνατος ανήκει στην κατηγορία των εκφυλιστικών παθήσεων. Η εκφύλιση παρουσιάζεται στον αρθρικό χόνδρο ο οποίος περιβάλει τις αρθρικές επιφάνειες των οστών. Ο χόνδρος φυσιολογικά λειαίνει την άρθρωση και απορροφά τους κραδασμούς με αποτέλεσμα τα φορτία να κατανέμονται ομοιόμορφα στο γόνατο. Όταν παρουσιάζεται η αλλαγή της ποιότητας του χόνδρου (ο οποίος φλεγμένει) σταδιακά, όλη η ποιότητα της άρθρωσης αλλάζει και σταδιακά καταστρέφεται. Όσο προχωρά η πάθηση στο οστό δημιουργούνται οστεόφυτα (τα γνωστά στην παλιά ορολογία άλατα) τα οποία είναι οστικές προεξοχές.

Η αρθρίτιδα του γόνατος είναι μια νόσος με σταδιακή εξέλιξη. Τα συμπτώματα δεν εμφανίζονται ξαφνικά αλλά αθροίζονται με τον χρόνο. Σε αρχικό στάδιο σπάνια εμφανίζονται συμπτώματα, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διάγνωση. Ο πόνος είναι το βασικό σύμπτωμα ο οποίος εμφανίζεται κατά τη φόρτιση με βάρος της άρθρωσης και σταδιακά παρουσιάζεται όταν ξεκουράζεται ο ασθενής ειδικά νωρίς το πρωί. Όσο προχωρά η πάθηση, η άρθρωση φλεγμένει και παρουσιάζεται οίδημα (πρήξιμο), κάψιμο, δυσκαμψία και ο πόνος επιδεινώνεται και αναφέρεται στο γόνατο αλλά και στον μηρό μπροστά. Επίσης εμφανίζεται και κριγμός στην άρθρωση (κρακ).

Το προφίλ του ασθενή είναι αρκετά γνωστό. Τα περισσότερα περιστατικά εντάσσονται στην παρακάτω περιγραφή:

• Ηλικία άνω των 45
• Υπέρβαροι
• Κληρονομικότητα
• Επάγγελμα ή χρόνιο άθλημα που επιβαρύνει την άρθρωση
• Παλαιό κάταγμα ή άλλος τραυματισμός (κυρίως στο ίδιο γόνατο αλλά πολλές φορές παρατηρείται μετά από τραυματισμό άλλης άρθρωσης ή του άλλου άκρου, όπου το γόνατο καλείται να απορροφήσει το βάρος της άλλης τραυματισμένης περιοχής)
• Ανατομικές δυσμορφίες αλλαγές στη φυσιολογική ανατομία όλου του άκρου

Η κλινική εξέταση, το ιστορικό και η ακτινογραφία τις περισσότερες φορές θα καθορίσουν με σαφήνεια την πάθηση.

Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική στα πρώτα στάδια ή σε ήπιες περιπτώσεις, ενώ χειρουργική σε εξελιγμένες περιπτώσεις ή σε αδυναμία ελέγχου της συντηρητικά.

Βασικός στόχος είναι ο περιορισμός και ο έλεγχος της εξέλιξης της πάθησης και όχι η αναστροφή στο προτείνο της άρθρωσης (κάτι το οποίο δεν είναι εφικτό). Ο συνδυασμός φαρμάκων και φυσικοθεραπείας μπορεί να δώσει πολύ καλά αποτελέσματα.

Θεμελιώδους σημασίας είναι η αποφυγή καταπόνησης του γόνατος και η σταδιακή αύξηση ενός σωστού προγράμματος ενεργητικής ζωής. Πρέπει να αποφεύγονται πολύωρες καταστάσεις ορθοστασίας, βάδισης και άσκησης. Τακτικά πρέπει να υπάρχουν διαλείμματα ώστε να ξεκουράζεται η άρθρωση. Η άσκηση η οποία δεν φορτίζει το γόνατο είναι απαραίτητη (κολύμπι, ποδήλατο). Επίσης είναι πολύ βασικό ο ασθενής να χάσει βάρος.

Φυσικοθεραπεία

Πρώτος στόχος μας είναι η σταδιακή μείωση της φλεγμονής και της καταστροφής, κάτι το οποίο επιτυγχάνεται με τη χρήση ειδικών μηχανημάτων, ενημέρωση του ασθενούς για το τι πρέπει να αποφεύγει, κ.ά. Στη συνέχεια θα εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα αύξησης της ελαστικότητας των μυών της περιοχής και ενδυνάμωσης. Επίσης ο ασθενής ανακουφίζεται με κινήσεις έλξης της άρθρωσης.

Μέσα που θα χρησιμοποιηθούν:

• Ρεύματα ΤΕΝΣ
• Παγοθεραπεία
• Μάλαξη
• Manual therapy
• Taping
• Διατάσεις – ασκήσεις ελαστικότητας
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης
• Συμβουλευτική
• Εργονομική εκπαίδευση

Τέλος, να πούμε ότι το πρόγραμμα εξειδικεύεται ανάλογα τη φάση της πάθησης, τον ασθενή και την εξέλιξή της.